De Gordel terug naar zijn originele boodschap
Toen de eerste gordel werd gereden op 27 september 1981, was die de afsluiter van twee jaar actie voeren ter bevestiging van het Vlaamse karakter van de zes faciliteitengemeenten.
Onder de slogan ‘Wij houden van alle mensen die het Vlaams karakter van onze gemeente eerbiedigen’ werden zowat twintig deelacties gedaan om deze slogan duidelijk te maken.
Na 35 jaar werd de gordel een gordelfestival dat vooral oog had voor de toeristische en groene troeven van de Vlaamse rand rond Brussel. De Vlaamse boodschap verwaterde.
Vandaag wordt door vzw de Rand, die de erfenis heeft overgenomen, naar de originele boodschap teruggekeerd. Een werkgroep in de schoot van deze organisatie zette zich rond de tafel om samen te trachten de oorspronkelijke gedachte terug te laten kennen: het benadrukken van het Vlaamse karakter van de rand. Niet meer alleen de zes faciliteitengemeenten maar heel de Vlaamse Rand staat onder grote druk door de vele anderstaligen. De verbindende taal is het Nederlands, dat niet alleen nodig is om de kansen op werk en ook op integratie mogelijk te maken. Daarom wordt nu de kennis van de streektaal benadrukt. Het wordt een dag met als slogan: ontdek, proef, beleef de Vlaamse Rand. Een niet te missen kans voor ons, Vlamingen, om onze sympathie met de mede-Vlamingen in de rand te tonen, maar ook om ambassadeurs te zijn voor allen die vol goede wil met ons komen genieten en onze taal willen omarmen. 1 september 2024 wordt de start van een nieuwe gordel, wees erbij.
In 1973 opent het cultuurcentrum Westrand in Dilbeek de deuren. Het cultuurcentrum is een belangrijk onderdeel van de Gordel van Smaragd om het toen reeds bedreigde Vlaams karakter van de Vlaamse rand te ondersteunen.
Vanuit Westrand zal enkele jaren later een totaal nieuwe vorm en stijl van Vlaamse Beweging ontstaan: ‘Dilbeek, waar Vlamingen THUIS zijn’. Charmeren in plaats van protesteren. Wie vandaag in Vlaanderen Dilbeek vernoemt, krijgt nog steeds het antwoord: ‘waar Vlamingen THUIS zijn’.
Onder de slogan ‘Wij houden van alle mensen die het Vlaamse karakter van onze gemeente eerbiedigen’ werd door Herman Bryssinck samen met een werkgroep met een vertegenwoordiger uit elk van de zes faciliteitengemeenten, Drogenbos, Kraainem, Linkebeek, Sint-Genesius-Rode, Wemmel en Wezembeek-Oppem ook een specifieke actie uitgetekend. Met als leidmotief: ‘De macht van de zachtheid is onweerstaanbaar’ werd gedurende twee jaar actie gevoerd ter sensibilisering van de bevolking, lokaal maar ook nationaal.
Als afsluiter van deze campagne werd een fietstocht op poten gezet: het was de beginperiode van het wielertoerisme en daar werd op ingespeeld. De tocht was 100 kilometer lang en slingerde zich rond de hoofdstad in de groene gordel. Vanuit Sint-Genesius-Rode werd op 27 september 1981 de eerste Gordel gereden. Met 1.302 deelnemers uit 61 wielerclubs, die in clubverband kwamen deelnemen aan de 100 km gordel rond Brussel werd het een onverhoopt succes. Tegelijkertijd waren er ook toen al wandelingen en een kleinere fietstocht.
Gedurende dertig jaar groeide deze gordel tot het hoogtepunt in 1993 met 112.655 deelnemers. De startplaatsen werden verspreid en de organisatie werd professioneel geleid door Bloso. De media waren meer dan aanwezig met rechtstreekse uitzendingen op radio en TV, kortom, de eerste zondag van september werd de dag dat Vlaanderen opstond en ging slapen met deze Gordel.
De Gordel stopte na 35 jaar in 2016 en werd opgevolgd door het Gordelfestival, een feest in de Vlaamse Rand met als centraal punt het Provinciedomein van Huizingen. Het was een feest maar de originele boodschap vervaagde tot een ontdekking van de toeristische troeven van de Vlaamse rand rond Brussel, een feest met optredens maar zonder de oorspronkelijke vrijwilligersziel.
Daarom besloten de bestuurders en vrijwilligers van vzw ‘de Rand’ een nieuwe werkgroep op te richten, die zich zou bezinnen over de boodschap en de doelstelling (bedoeling) van de Gordel. Met een aantal grondleggers maar ook met nieuwe enthousiaste vrijwilligers werd een vernieuwde visietekst opgesteld. Graag wil ik u laten kennismaken met deze visie:
Visietekst
Samen gordelen in de Vlaamse Rand
Sinds 1981 laat de Gordel de vele unieke pluspunten en karaktertrekken van de Vlaamse Rand en de Groene Gordel rond Brussel zien. De Gordel is niet zomaar een sportief evenement zoals er zo veel andere zijn: het is gestart als een sensibiliseringscampagne en wil ook vandaag het Vlaamse en groene karakter van de regio promoten en versterken.
De organisatoren, vzw ‘de Rand’, de provincie Vlaams-Brabant, de focusgemeente en onze private partner willen alle recreanten en sporters, nieuwsgierige cultuurfans, families met kinderen, levensgenieters en heel Vlaanderen een gevarieerde dag laten beleven. Een dag vol sportieve, toeristische en culturele evenementen. De Gordel vindt jaarlijks plaats op de 1e zondag van september.
Veel mensen zijn nieuw in de Vlaamse Rand. Het is logisch dat zij graag hun nieuwe thuis willen verkennen en de andere inwoners van de Rand willen ontmoeten. Met de Gordel creëren we hiervoor de kans op een dag met veel Nederlands, de taal van onze regio. Dezelfde taal spreken verbindt de deelnemers met elkaar, ook als dat nog een beetje zoeken is.
Iedereen is hartelijk welkom. Samen ontdekken we de Vlaamse Rand en onze Groene Gordel. Maak er een fijne dag van.
Met deze groep vrijwilligers willen wij graag de gordel weer op de kaart zetten, niet alleen dit jaar maar ook in de toekomst. Er wordt verder zeker intensief overlegd zodat de gordel ook in de toekomst weer een bevestiging wordt van het Vlaams karakter van de rand rond Brussel met een knipoog naar alle inwoners van de rand, maar ook naar sympathisanten in heel Vlaanderen en ver daarbuiten.