Wat na 13 oktober in de zes?

OCMW raadsverkiezingen
Zoals eerder vermeld worden in de zes faciliteitengemeenten ook de OCMW raadsleden en het Vast Bureau van het OCMW  rechtsreeks verkozen. In de rest van het land maakt het vroegere  OCMW integraal deel uit van het gemeentebestuur.
De uitslagen voor het OCMW liggen volledig in de lijn van deze voor het gemeentebestuur.
Daarom gaan we hier in dit nummer niet dieper op in teneinde de tabellen wat overzichtelijk te houden en u niet met een overdaad aan cijfers en percentages te overladen.


Drogenbos
Sinds 1965 zwaait de Calmeyn dynastie de scepter in Drogenbos. Tot 2004 is Jean Calmeyn de onbetwiste burgemeester en sindsdien neemt zoon Alexis met succes de fakkel over. Op 13  oktober behaalt de lijst van Alexis Calmeyn de absolute meerderheid met 10 op de 17 te begeven gemeenteraadszitjes. Zijn LB Drogenbos lijst gaat er procentueel op vooruit van 48.04% naar 50%. Bovendien rijft hij al de schepenzetels binnen en moet geen oppositieschepen meer dulden,  hetgeen in 2018 nog het geval was. Hij kan zonder zorgen beginnen aan een vierde ambtstermijn
De oppositie beschikt zoals in 2018 over 7 zetels, maar die moeten nu over drie partijen verdeeld worden in plaats van twee. Het UF heeft af te rekenen met de dissidentie van voormalig schepen Nahyd Meskini en strandt op 2 zetels. De overige 3 UF zetels verschuiven naar de nieuwe Alliance Francophone lijst van Meskini en de schepenzetel gaat verloren. De tweetalige lijst GO 1820 van ex schepen Steve Roobaert behoudt haar 2 zetels. Calmeyn gaat er prat op dat geen van zijn verkozenen schatplichtig is aan een van de nationale partijen en dat de meeste van hen perfect tweetalig zijn. Zijn ambities hebben, naar eigen zeggen, uitsluitend betrekking op het gemeentelijk niveau.


Kraainem
Uittredend burgemeester Bertrand Waucquez behaalt de absolute meerderheid met 12 op de 23 te begeven zitjes. Zijn lijst LB Kraainem–Unie verovert 3 van de vijf schepenzetels.
Kraainem-Unie is een onafhankelijke meertalige burgerbeweging. Het ziet er naar uit dat de partij alleen zal besturen want Waucquez zal geen gesprekken voeren met andere partijen om eventueel een bredere coalitie op de been te brengen. Tijdens de vorige bestuursperiode is Kraainem-Unie nog aangewezen op een coalitie met de lijst van voormalig burgemeester Cardon de Lichtbuer, maar kan nu alleen verder. De voormalige coalitiepartner die zich nu onder de naam  PRO Kraainem presenteerde aan de kiezer, groepeert kandidaten van CD&V, Open VLD, Les   Engagés,  Ecolo en onafhankelijken maar kan niet overtuigen en verliest verder van zijn pluimen.
De Franstalige eenheidslijst MR-Défi -Ind lijst, in 2018 nog de grootste partij maar buiten spel  gezet dank zij een coalitie van Kraainem–Unie met de voorganger van PRO Kraainem, bijt in het zand en moet zich tevreden stellen met 9 zetels. De lijst vaardigt wel nog 2 schepenen af: Elisabeth de Foestraets -d’Ursel (MR) en Françoise Devleeschouwer (Défi ). Beide dames figureren trouwens ook op de UF lijst voor de provincieraadsverkiezingen en De Vleeschouwer mag zich zelfs provincieraadslid noemen. Vanuit Kraainem-Unie worden ook drie dames afgevaardigd naar het schepencollege: Marie-France Constant, Nathalie Woitrin en Vinciane De Meutter- Cardinael. Burgemeester Waucquez mag zich de volgende zes jaar verheugen in het gezelschap  van een volledig vrouwelijk schepencollege. De éénmanslijst van N-VA behaalt slechts 1,5% van de stemmen. Een reflectie omtrent de strategie lijkt aangewezen want voor de  provincieraadsverkiezingen weet N-VA in Kraainem nog 6,4% van de stemmen te vergaren.


Sint-Genesius-Rode
De gok om N-VA van de lijst te weren en verder te gaan als een tweetalige lijst kan bezwaarlijk een succes genoemd worden voor de voormalige Vlaamse lijst Engagement 1640 (nu herdoopt tot Accent 1640). De laatste Nederlandstalige schepen gaat verloren en de oppositie houdt nog 5  zitjes over van de 7. Hiervan gaan er 4 naar het tweetalige Accent 1640 en 1 naar Voor Rode, voornamelijk gevormd door de NV-A die niet meer welkom was op de Accent 1640 lijst. Zelfs indien de stemmen van beide lijsten worden samengeteld lijkt een schepenzetel niet haalbaar bij deze  uitslag. De toename van de Franstaligen en de afschaffing van de stemplicht hebben hier  voorzeker ook toe bijgedragen. De LB lijst van burgemeester Pierre Rolin triomfeert en komt nog versterkt uit de stembusslag. De lijst haalt 2 extra zetels binnen en vergroot zo de absolute meerderheid naar 20 op 25 zetels. Bovendien levert de LB lijst alle vijf schepenen. Sophie Wilmès is stemmenkampioen maar neemt genoegen met een schepenzetel zodat huidig burgemeester Rolin een nieuwe termijn mag aanvatten. Het is bijzonder cynisch dat de verloren gegane Vlaamse schepenzetel in de schoot komt van Défi passionaria Sophie Rohonyi, bekend voor het publiekelijk
verscheuren van haar Nederlandstalige uitnodigingsbrief. Zij kan haar fransdolheid nu verder  botvieren in het schepencollege. Rode was einde vorige eeuw zowat het ultieme Vlaamse bastion  met de legendarische Céline “Puck” Algoet als laatste Vlaamse burgemeester tot in 1989.  Gaandeweg verloren de Vlamingen ook onderweg nog de twee schepenzetels en vandaag mag  Ann Sobrie , de dochter van Algoet, zich de (voorlopig) laatste Vlaamse schepen van Rode  noemen. Het kan verkeren wist Bredero al. Hoewel beide gemeenten uiteraard niet totaal vergelijkbaar zijn geef ik de Rodenaren toch ter overweging het volgende mee: in Wemmel is het wel mogelijk om een tweetalige lijst, erfgenaam van de voormalige Vlaamse eenheidslijst, te  vormen inclusief de N-VA en toch een mooi resultaat neer te zetten.


Wezembeek-Oppem
Wezembeek-Oppem tekent voor de meest verrassende uitslag in de zes faciliteitengemeenten. Het gekend stramien van de Franstalige lijst die de Vlaamse lijst, eventueel versterkt met enkele Franstaligen, verslaat lijkt voorbij. Horizon, ontstaan uit de burgerbeweging Wezem’ Move die gelieerd is aan de Franstalige school, behaalt bij haar eerste deelname onmiddellijk de volstrekte meerderheid met 12 op de 23 zetels. Horizon is een amalgaam dat naast Wezem’Move en onafhankelijken bestaat uit Les Engagés en Ecolo, die de LB stal verlieten, en Open VLD dat  wegliep van de oppositielijst WO Plus. Horizon dient zich aan als tweetalig alternatief na  jarenlange francophone heerschappij. N-VA is niet welkom op de lijst, een veto van les Engagés,
en beslist om samen met CD&V opnieuw als WO Plus deel te nemen aan de verkiezingen.
De LB lijst van uittredend burgemeester Frédéric Petit krijgt een pandoering en verhuist naar de oppositie. Liefst 8 van de 18 zetels ging verloren. Jérôme Delcourt, door Petit aangewezen als zijn opvolger, moet zich de volgende jaren tevreden stellen met een schepenpost. Samen met Florence Van Hecke zal hij als oppositieschepen moeten zetelen in een college waar Horizon naast de burgemeester ook nog drie schepenen zal afvaardigen. Petit zit nog in de gemeenteraad
maar niet meer in het schepencollege. Hij kan zich verder op Franstalig vlak wel nog uitleven als  UF verkozene in de provincieraad van Vlaams-Brabant. Nicolas Celis, lijsttrekker en medeoprichter
van de tweetalige burgerbeweging Wezem’Move, mag zich opmaken voor het  burgemeesterschap. Wezem’Move is ontstaan uit de behoefte aan meer transparantie en  participatie in de gemeentelijke besluitvorming. WO Plus slaat eigenlijk op dezelfde transparantie
nagel maar de boodschap slaat niet aan. De partij, die na de vlucht van Open VLD naar Horizon, nog bestaat uit de Nederlandstalige partijen N-VA, CD&V ,Vooruit, Groen en onafhankelijken, implodeert volledig en houdt amper 1 van de 5 zitjes uit 2018 over. De 9,1 % stemmen die WO Plus behaalt voor de gemeente steekt schril af tegen de 38.7% stemmen uitgebracht in Wezembeek-Oppem op louter Vlaamse lijsten voor de provincieraad.


Linkebeek
In 2018 vinden Link@venir van Yves Ghequiere en de tweetalige lijst Activ’ mekaar na een maandenlange onderhandeling en verwijzen ze de lijst van voormalig burgemeester en communautair woelwater Damien Thiéry naar de oppositie. Met het wegvallen van de tweetalige lijst Activ’ liggen de zaken in 2024 eenvoudig in Linkebeek. Uittredend burgemeester Yves Ghequiere neemt 2 van de drie verkozenen van de lijst Activ’, waaronder Vlaming en  gemeenteraadsvoorzitter Roel Leemans, mee op zijn LB lijst. Daar tegenover staat de lijst 1630 LKB (in 2018 nog Ensemble LKB samen) van Damien Thiéry. Op 13 oktober slaagt de LB lijst er in 2 van de 3 Activ’ zetels voor zich te winnen en bekomt zo 9 van de 15 te begeven zitjes. Hiermee behaalt de LB lijst een comfortabele absolute meerderheid en levert 2 van de 3 vacante schepenzetels. Oppositieschepen Damien Thiéry vervolledigt het college. Dank zij zijn 252  voorkeurstemmen komt Roel Leemans vanop plaats zeven op de derde plek van de LB lijst na burgemeester Ghequiere en uittredend schepen Cédric Letier. Doordat Ghequiere opnieuw  burgemeester wordt, komt Leemans, de enige Nederlandstalige op de LB lijst, in aanmerking als schepen. Linkebeek heeft voorwaar na meer dan 50 jaar opnieuw een Vlaamse schepen.Als centrumverantwoordelijke van het gemeenschapscentrum De Moelie moet Leemans het fiat van zijn werkgever vzw De Rand krijgen. Roel mag uiteindelijk zijn schepenambt opnemen maar vzw de Rand stelt als voorwaarde dat hij de bevoegdheden cultuur, jeugd, sport en onderwijs aan zich moet laten voorbij gaan teneinde belangenvermenging te vermijden.


Wemmel
In Wemmel staan dezelfde drie lijsten als in 2018 tegenover elkaar op 13 oktober. Een ambitieus mobiliteitsplan beroert de gemoederen tijdens de voorgaande bestuursperiode en vooral oppositie partij IC-GB, de Franstalige eenheidslijst, roert de trom en trekt ten strijde tegen het mobiliteitsplan. Uiteindelijk verschilt de uitslag weinig met deze van 2018. De LB lijst van uittredend burgemeester
Walter van Steenkiste verliest 1 zetel ten koste van IC-GB maar houdt beter stand dan verwacht. De LB lijst heeft 11 zetels op 25 en drie schepenzetels van de vijf te begeven zitjes. Als enige faciliteitengemeente uit de zes is Wemmel aangewezen om een coalitie te vormen. De voortzetting van het huidig bestuur van LB Wemmel met Wemmel-Plus van schepen Chris Andries lijkt een voor de hand liggende optie maar toch wordt na een lange onderhandelingsperiode uiteindelijk
gekozen voor een samengaan van LB met IC-GB. Erwin Ollivier, die door uitredend burgemeester
Walter Van Steenkiste als zijn opvolger wordt vooruitgeschoven, behaalt als lijsttrekker een mooie score en haalt als enige verkozene de kaap van 1000 voorkeurstemmen. Huidig Schepen Raf De Visscher en uittredend burgemeester Van Steenkiste zijn rechtsreeks verkozen als schepenen.
Voormalig coalitiepartner Wemmel-Plus haalt 7 zetels, dezelfde uitslag als in 2018. Lijsttrekker en uittredend schepen Chris Andries is ook nu weer rechtstreeks verkozen als schepen. Het Franstalige IC-GB wint een zetel bij en heeft eveneens een rechtstreeks verkozen schepen in de persoon van uittredend oppositieschepen Roger Mertens. Het nieuwe bestuursakkoord voorziet
in een gedeeld burgemeesterschap tussen uittredend burgemeester Walter Van Steenkiste en zijn aangewezen opvolger Erwin Ollivier. Van Steenkiste zal de eerste 2 jaar voor zijn rekening nemen
tot aan zijn pensioen. Daarna neemt Erwin Olivier het over. Mark Joseph (LB) wordt onmiddellijk schepen omdat de burgemeester eveneens door LB geleverd wordt en na twee jaar doet ook Wies Herpol (LB) zijn intrede in het schepencollege wanneer Ollivier doorschuift naar de  burgemeesterspost. Het belangrijkste nieuwsfeit uit Wemmel is wel de biezonder lage opkomst van 55,1%. Rekening houdend met 5.1% blanco en ongeldige stemmen betekent dit dat slechts 1 op 2 kiesgerechtigden in Wemmel  gebruikt heeft gemaakt van zijn recht om eff ectief kandidaten te verkiezen. De lage opkomst is ook de reden waarom aanvankelijk gepoogd wordt om een nog
breder gedragen coalitie te vormen met de drie partijen teneinde een zo groot mogelijk gedeelte van de bevolking te vertegenwoordigen. Tussen en IC-GB en Wemmel Plus blijkt het water echter te diep.