Nederlandsonkundige spoeddiensten

Wij plukken uit de regionale RING- tv-uitzending van 18 en 19 januari:

De Vaste Commissie voor Taaltoezicht, die de kennis van het Nederlands in (Brusselse) zorginstellingen al jaren achteruit ziet gaan, benadrukte in de persoon van zijn voorzitter Emmanuel Vandenbossche naar aanleiding van het overlijden van de baby Cisse uit Roosdaal dat de taalwetgeving moet worden nageleefd. De hulpdiensten hadden de baby vorige week nadat hij bij de grootouders was opgehaald naar het Koningin Fabiolaziekenhuis afgevoerd. Blijkbaar was er geen enkele zorgverlener noch van de hulpdiensten van het Erasmusziekenhuis noch van het Koningin Fabiolaziekenhuis Nederlandskundig en geen van hen kon de grootouders uitleggen wat er was gebeurd.

Minister Dalle liet weten dat hij de financiering van de tweetalige zorginstellingen via de Vlaamse Gemeenschapscommissie wil koppelen aan een eis van voldoende tweetaligheid voor hulpdiensten en zorginstellingen.

En de reactie van een lezer van De Zes

Beste,

Net als ik zult u wellicht in het journaal vernomen hebben dat een jong koppel van wie het zoontje met wiegendood in allerijl naar het ziekenhuis werd gebracht door zowel de ambulanciers als het personeel in het ziekenhuis enkel in het Frans werd te woord gestaan. Die mensen zegden terecht: “Ik kan me behelpen in het Frans, maar voor zoiets delicaats en ingrijpends als het verlies van een zoontje wil ik alle details en nuances goed kunnen begrijpen en meedelen en niet hoeven te zoeken naar woorden.”

Die mensen wonen in Roosdaal (een Vlaamse gemeente die helemaal niet aan Wallonië of een tweetalige gemeente grenst). Het is haast niet te geloven! In uw blad keert u de zaak soms (heel terecht) om: ik denk dat België op zijn kop zou staan als ambulanciers in pakweg Tubeke (een gemeente die wél aan Vlaanderen grenst) enkel Nederlands zouden spreken en de patiënten zouden voeren naar een kliniek waar men geen Frans kent.

Wat die mensen te beurt is gevallen is schrijnend en tegelijkertijd wraakroepend. Zij hadden vakkundige uitleg nodig, opvang, troostende woorden, een klankbord.. en die zaken kan je alleen degelijk verwerken en geven in je eigen taal.

Helaas is dit geen uitzonderlijk geval: het is schering en inslag en moet dringend aangeklaagd worden.

Ikzelf woon in Lennik (ook een gemeente die niet aan Wallonië of aan een tweetalige gemeente grenst). Ik spreek zoals de meeste Vlamingen wel een mondje Frans maar maak me sterk dat ik net als de ouders van dat overleden kind van de typische vaktaal niet veel zou verstaan als ik ooit op ambulanciers of een ziekenhuis een beroep zou moeten doen en enkel op Franstalig personeel zou stuiten.

Het is helaas erg gesteld hier in de grotere Vlaamse gordel rond Brussel: als ik een pakje laat bezorgen word ik vrijwel nooit in het Nederlands bediend. Toegegeven, veel van die bezorgers zijn mensen van vreemde origine, maar een woord als “goedendag” moeten ze toch vaak gebruiken? Waarom wordt hun dat niet opgelegd? Het ligt niet aan die mensen maar aan diegenen die hen aanwerven: zij zouden geen Nederlandsonkundigen naar Vlaanderen mogen sturen. Zullen we het ook maar eens omdraaien: wat zouden inwoners van Tubeke denken als hun pakje geleverd werd door mensen die geen Frans spreken en die “Goedendag” zeggen en “Wilt u hier tekenen, a.u.b.?”

Laatst had ik technici van Sony over de vloer omdat mijn nieuwe tv haperde. Ze spraken werkelijk geen woord Nederlands en waren niet van vreemde origine maar Walen. Ik heb mijn ongenoegen naar Sony geschreven, maar geen antwoord gekregen.

Franstaligen kennen vaak geen Nederlands, maar is dat een excuus? Moeten Vlamingen die vaak wél meertalig zijn zich daarom altijd maar aanpassen aan de anderen? Nu, dat is dan buiten de waard gerekend: ik ben klant en de klant is koning. Ik blijf heel vriendelijk tegen die mensen maar spreek geen woord Frans. Als meer Vlamingen dit gulden principe zouden hanteren zouden de Franstaligen het misschien stilaan niet meer zo vanzelfsprekend vinden om overal Frans te spreken. Ik heb al meer dan één keer van Franstaligen gehoord: “Waarom zou ik Nederlands spreken, Vlamingen spreken doorgaans toch Frans?” (zij het dan in het Frans geformuleerd). En in een zekere zin hebben ze nog wel gelijk ook.

Wat is er bijvoorbeeld op tegen dat Vlamingen in een winkel in een Vlaamse gemeente enkel ‘Goedendag, kan ik u helpen?’ zouden zeggen tegen een klant, ook al is hij Franstalig? Maar neen, ga maar eens winkelen in Dilbeek bijvoorbeeld (een ééntalig Vlaamse gemeente zonder faciliteiten). U hoort er steevast: ‘Goedendag, bonjour’ en vaak zelfs ‘Bonjour, goedendag’.

‘Onze meertaligheid is onze ondergang’ zei een wijze man ooit en ik vrees dat hij gelijk heeft. Bovendien pakken veel Vlamingen helaas nog graag uit met hun kennis van de tweede landstaal en/of hebben ze onvoldoende ruggengraat om heel vriendelijk doch kordaat en met een grote vanzelfsprekendheid te doen wat normaal is: Nederlands te spreken in Vlaanderen.

U ijvert voor de zes en u doet dat prima, maar helaas wordt de groep gemeenten waar de inwijkeling zich niet aanpast almaar groter.

Vriendelijke groeten.